Scenario met behulp van de grote W
Je hoort het wel eens zeggen:
"Eigenlijk zou je voor je opnamen gaat maken een scenario moeten
maken". Dan zou je geen overbodige dingen opnemen. Je zou ook geen
dingen vergeten op te nemen die je bij de montage van je ruwe materiaal
hard nodig hebt. Tijdens het monteren wil je zonder al te veel gedoe een
complete en logische film maken. Nou is dat makkelijker gezegd dan gedaan.
Je weet soms van tevoren waarschijnlijk niet wat je te wachten staat.
Toch is het mogelijk te werken met een standaard scenario dat er onder
alle omstandigheden voor zal zorgen dat je het juiste materiaal opneemt,
voldoende voor het maken van een goede montage. Waar gaat het in de regel
om? . . . De uiteindelijke film moet bepaalde informatie overbrengen. De
kijker wil dan antwoord op een aantal niet expliciet gestelde vragen maar
je kunt zelf bedenken welke vragen dat zullen zijn:
De zogenaamde WWW-vragen met als eerste en belangrijkste vraag:
WAAR?
Deze vraag moet absoluut beantwoord worden. Anders zal de kijker zich
gedurende de hele film zitten af te vragen waarnaar hij eigenlijk zit te
kijken. De eenvoudigste manier om deze vraag te beantwoorden is een
karakteristieke overzichtsopname. Maak er een aantal. Dan heb je wat
keuzemogelijkheden bij het monteren. Als je een ‘Pan’ maakt doe dat
dan met het oog op meer keuzes bij het monteren op de juiste wijze een
keer van links naar rechts en een keer van rechts naar links. Vergeet ook
niet er rekening mee te houden dat het kader voor en na de beweging
voldoende lang stil staat. Als deze opnamen nog niet voldoende informatie
bieden kun je ter plaatse verklarende opnamen maken van opschriften of
iets dergelijks. Denk hierbij aan wegwijzers, plaatsnaamborden,
richtingborden van openbaar vervoer e.d. In het
uiterste geval kun je bij het monteren een titel toevoegen. Hoe je het ook
doet; laat weten waar je bent geweest.
De volgende vraag is meestal:
WAT?
Het antwoord op deze vraag is meestal niet zo moeilijk te geven want er
zijn vele mogelijkheden om weer te geven wat er ergens te zien is of
gebeurt. Neem de onderwerpen zo afwisselend mogelijk op. Dat wil zeggen
dat je per onderwerp kan kiezen voor een totaal-, half totaal- of close-up
opnamen. Je kunt als het praktisch mogelijk is ook opnamen maken van
hetzelfde onderwerp op verschillende manieren. Je kunt ook nog kiezen voor
camerabewegingen (die wel goed moeten worden afgerond) en vaste kaders.
Bij het maken van vaste kaders is het van belang
minimaal goede beelduitsneden te maken en als het even kan wat
interessante of artistieke.
De beelduitsneden zijn in hoge mate te beïnvloeden door het innemen van
bijzondere camerastandpunten. Maak de meeste opnamen met een vast kader
vanuit een camerastandpunt op ooghoogte. Laat de kijker over het
algemeen meekijken met wat je zelf ziet.
De daarop volgende vraag is niet zo belangrijk maar toch een vraag:
WANNEER?
Op creatieve wijze is antwoord te geven op deze vraag. Je kunt
bijvoorbeeld aan de hand van bepaalde omstandigheden laten zien welk
jaargetijde of tijdsbepalende festiviteit het betreft. Door een klok,
kalender of aankondiging in beeld te nemen kun je een exacte datum en tijd
laten zien. Ook hier kan een titel uitkomst bieden. Kijk hiermee wel uit
dat je niet al je problemen oplost met titels. Je bent namelijk een film
aan het maken en niet een tijdschrift. Te veel tussendoor lezen wordt veel
kijkers als storend ervaren.
De laatste vragen die kunnen worden beantwoord maar waarvan het niet
altijd echt nodig is deze te beantwoorden zijn:
WIE? en WAAROM?
Eigenlijk de moeilijkste vragen om alleen met beelden te beantwoorden.
Titels zijn altijd een mogelijkheid maar op deze vraag is eigelijk alleen
een behoorlijk antwoord te geven in gesproken tekst. Het zij als ‘voice
over’, opgenomen teksten op locatie of een interview. Uiteraard zijn op
deze manier ook de voorgaande vragen te beantwoorden maar het verdient de
voorkeur de beelden zoveel mogelijk voor zich te laten spreken.
Als je bij het maken van opnamen voorgaand standaard scenario volgt heb je
bij het monteren altijd voldoende bruikbaar materiaal om een keuze uit te
maken voor het maken van een definitieve fim. |